Enkele foto’s kunnen volstaan om een hele brok geschiedenis in beeld te brengen. Neem nu de Tramstatie, of later de Poezenhoek. Een mooie, en recent gevonden postkaart bracht ons op het idee om die eens naast wat andere portretten van die interessante Knesselaarse plek te leggen.

Mooie en wellicht oudste postkaart van de Poezenhoek, maar de komst van de tram, wat grote handelaars en een hotel wel wat te beleven viel (begin jaren 1900); (foto1)
Inderdaad, een mooi beeld (foto 1), dat we al in ons archief hadden (foto 2), maar nog niet als postkaart-uitgave. Voor de postkaart werd het originele beeld links en rechts wat bijgeknipt.
Hoe dan ook, op die Tramstatiefoto’s is er wel een en ander te zien: de grote schrijnwerkerij Sint-Joseph, het speciale gebouwtje rechts, wellicht het ‘waterkot’ voor de tram’, de naamvermelding ….SSAERT KOOPMAN (volledige naam?)….
Uit deze (foto 2) en volgende foto’s blijkt dat de Tramstatie zeker in de eerste decennia van de 20e eeuw iets speciaals moet geweest zijn. Het hoekhuis (Arthur Hallaert, of in Knesselare ‘Tuur Ollaert’) evolueerde van herberg (met “afspanning” – nog te lezen- naar Hotel (of omgekeerd?).
Let ook op de graad van afwerking van die hoekhuizen, met mooie pannenpatronen en sierlijke trapgevels met smeedijzeren afwerking op de nok. Een en ander wijst er toch op dat dit ‘the place to be’ was in Knessselare, waar zaken gedaan werden. Dat had wellicht allemaal te maken met het tramstation waar blijkbaar zelfs ook nog bepaalde reizigers een stop inlasten en bleven overnachten.
De foto’s zijn niet gemakkelijk te dateren of chronologisch op een rijtje te plaatsen. Maar we doen een poging:
De oudste – zie hierboven – dateert wellicht van 1906 (of iets vroeger), want postkaarten van dezelfde serie zijn gedateerd in dat jaar. De kaarten werden zoals zoveel andere in die tijd wellicht “geproduceerd” door twee Knesselaarse bezige bijen. We gaan ervan uit dat deze serie werd gemaakt door Alfons Hooft senior (De Plaats) en werd bedrukt bij Jules Arnaut (Kloosterstraat).
Jammer dat de “hoek” van de Tramstatie, met de ingang van het Knesselaarse hotel net niet op de foto staat. Maar die vinden we wel op een ander beeld van voor de Eerste Wereldoorlog.

Een portret maken was toen voor veel mensen “een belevenis”. Let op de mooie façades. Rechts de tram (foto 3)
Een volgende handelaar die brood zag in de verkoop van dorpszichten was Charles Neyt. Bij hem kon je een mooie reeks kopen bestaande uit twaalf kaarten. De oudste postdatum (collectie Eric Van Hulle) dateert van 18 juli 1908. De opdruk vooraan bevat een serienummer – 14220 – Uitg. Charles Neyt, Knesselaere

Nog een heel oude postkaart, uitgegeven door Charles Neyt. Op de zijgevel is vermeld ‘Hotel’. Links de stille klim van de Maldegemseweg (foto 4)
Gevels kunnen nog meer informatie geven die helpt bij de datering. Neem nu de grote huisnummers van tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Op deze foto waar op het hoekhuis ‘Hotel’ is te lezen, staat het grote, door de Duitser in WO1 verplichte huisnummer 1 boven de deur, en zie je een houten paal, neergepoot op plantgrond, met wellicht telefoonverbindingen (door Duitsers aangebracht?). Elektriciteit was er nog niet in Knesselare. (Foto 5)
Op een andere foto zie je dan wel de betonnen elektriciteitspaal, wellicht uit de late jaren 1920 of de vroege jaren 1930. Lees HIER meer over “Alleen Knesselare tegen den elektriek”. Dan is het hotel al tot herberg St Pieter gedegradeerd.
Tweede Wereldoorlog
En is er nog een handvol foto’s bewaard van de jaren 1940, de Tweede Wereldoorlog en aanrijding op de vierweegse, al was het maar omdat die dan weer een beeld geeft van het uitzicht dat er was tot de lagere school daar werd gebouwd. We geven die hier voor de volledigheid mee, in een prentenbakje (vijf foto’s) in de hoop dat we zo mogelijks nog meer fotovissen vangen.
Tot daar deze foto-collectie over de gebouwen aan de Tramstatie. Een boeiende locatie, doorheen de vorige eeuw, ongetwijfeld. En dan hebben we het nog niet gehad over de na de Tweede Oorlog ontluikende ‘Poezenhoek’ als uitgangsbuurt van cafés en bron van avonturen, over de tente van Zanne Sjampetters (Suzanne Van Hulle) en de juke-boxtijd en de danspartijen, over Deejkes frietkot, over de ondertussen verdwenen molen Maeyens, die nog in volle glorie te zien op de foto’s, over de ‘wielerpiste’ achter die molen, enz…
Wie weet, iets voor later. Kenners van die buurt en zijn historie(s) mogen ons altijd info in woord en beeld doorspelen. Knesselaars Nieuws probeert die in een elektronische etalage met de Knesselarenaars te delen.
Foto’s: Johan Gussé (WO), de vermelde fotografen, Eric Van Hulle, collectie Knesselaars Nieuws. Tekst: Paul Verhoestraete en Jan VdC
Uitsmijter