Welwel, het is interessant om eens te bekijken wat de Vlaamse politieke partijen zeggen over fusies. Dat beeld wijkt nogal af van wat zich in Aalter-Knesselare voordoet. We overliepen de verkiezingsprogramma’s van 2014. Daarin staan andere dingen dan we al eens horen. Alleen Groen toonde zich uitgesproken voorstander van verplichte fusies.

N-VA: Samenvatting: geen fusieplicht, fusioneren kan eventueel vrijwillig en geleidelijk, samenwerken wel verplichten

“We verplichten kleinere gemeenten in een aantal beleidsdomeinen samen te werken in vaste samenwerkingsverbanden. Desgewenst kunnen ze zelf beslissen de bundeling van de krachten geleidelijk te laten resulteren in een fusie van de betrokken gemeenten. Het provinciaal bestuursniveau schaffen we af. De huidige taken en middelen van de provincies verschuiven bij voorkeur naar de gemeenten, het beleidsniveau dat het dichtst bij de burger staat, zo niet naar de Vlaamse overheid. Zo versterken we de lokale democratie én maken we onze gemeenten financieel gezonder… We integreren de middelen van het Provinciefonds in het Gemeentefonds.”

CD&V: Samenvatting: geen verplichte fusies, wel streven naar samenwerking

In het CD&V-programma vinden we erg weinig over fusies. In het onderdeel ‘Sterker Vlaanderen, Sterker Land’ lezen we onder ‘Uitdaging 8: Geen one-size-fits-all voor het lokale’: “Specifieke noden van platteland en stad structureel ondersteunen. Geen verplichte fusies, wel samenwerking.”

Open VLD: Samenvatting: fusies stimuleren, maar niet verplichten

“Open Vld wil dat de beleidsruimte voor de gemeenten in eerste fase met minimum 50% stijgt door overheveling van Vlaamse en provinciale bevoegdheden en middelen. De huidige steden en gemeenten werken daarom samen in voldoende grote verbanden waarbij we hen aanmoedigen om op termijn tot fusies te komen. Dat staat een wijk- en burgergerichte aanpak niet in de weg, maar laat wel een hogere professionalisering toe.”

Sp.a: Samenvatting: niet helemaal duidelijk; pro indien gebaseerd op “stevige criteria”. Aandacht voor kleinere gemeenten die fusioneren (nabijheidsbesturen)

“Intercommunales… zijn soms een middel dat veel minder sociaal, effectief, efficiënt en democratisch is dan een samenvoeging of versmelting van gemeenten…” Als schaalvergroting nodig is, wil sp.a dat de bestuurseenheden de meest hoogstaande dienstverlening kunnen garanderen… In een aantal gevallen zal de versmelting van gemeenten de beste manier zijn. “Dergelijke samenvoeging van gemeentes mag niet, zoals in de fusieoperatie in de jaren 70, gebeuren op grond van subjectieve of politieke criteria…De fusieoperatie heeft tot doel om elke gemeente voldoende groot en bestuurskrachtig te maken om een volwaardig beleid te kunnen voeren… Om te vermijden dat het lokale bestuur zich te ver zou verwijderen van mensen en hun plaatselijke leefomgeving, komen er nabijheidsbesturen op dorps- of wijkniveau. Deze besturen krijgen een beperkt budget om de zeer plaatselijke belangen te behartigen en problemen op te lossen.”

Groen: Samenvatting: verplichte fusies voor gemeenten onder de 15.000 inwoners.

“Sommige gemeenten zijn op dit moment te klein om te beantwoorden aan wat de burger van een moderne gemeente verwacht. Door fusies sterker te stimuleren kunnen we komen tot gemeenten met meer bestuurskracht, die tegelijk sterk inzetten op democratie. De keuze voor de vervanging van provincies door stads- en streekgewesten betekent dat we niet kiezen voor megagemeenten, maar wel voor sterke gemeenten die in zo’n stads- en streekgewest op evenwichtigere basis kunnen samenwerken. Wij stellen voor dat gemeenten minstens 15.000 inwoners tellen. Gemeenten die dat inwonersaantal vandaag niet bereiken, moeten fuseren met een naburige gemeente.”

Vlaams Belang: Samenvatting: geen programmapunt behalve voor Brussel

Vlaams Belang spreekt enkel van een verplichte fusie voor de 19 Brusselse gemeenten en fusie van bepaalde specifieke zaken, zoals kleinere politiezones. Een politiezone kan pas echt werkbaar zijn wanneer zij meer dan 75.000 inwoners bedient of meer dan 150 manschappen telt.