Deze week is er in het Drongengoed (Aalter, Maldegem) een paar uur gejaagd op damherten. De afgelopen jaren is het aantal damherten echter veel te groot geworden. Het Agentschap Natuur en Bos (ANB) wenst met deze actie het aantal damherten te verminderen.

Beestjes in het Drongengoed. Jeroom Leekens voedert de herten

Het Agentschap Natuur en Bos (Vlaamse overheid) beheert het Drongengoed en het militair domein Ursel (een natuurkern van meer dan 750 hectare). Na de recente heisa over het kappen van bomen, vangt ANB deze keer kritiek omwille van haar aanpak van de overpopulatie van damherten. Voor de een veel te laat, voor de ander te bloeddorstig. Maar het debat vraagt nuance.

Waren/zijn er goede redenen om in te grijpen? ANB is hierover duidelijk: damherten zijn (in tegenstelling tot de veel kleinere reeën) een uitheemse soort die, wanneer de populatie te groot wordt een bedreiging vormen voor de lokale natuur, omliggende gewassen én voor de verkeersveiligheid.

Enkele ontsnapte dieren werden aanvankelijk in het grote bosgebied getolereerd, maar de draagkracht van het gebied is (al een tijd) overschreden, zo blijkt uit waarnemingen, uit telgevens, uit een verhoogd aantal meldingen van schadegevallen in de directe buurt (ongevallen en vraatschade aan gewassen). Bij gebrek aan natuurlijke vijanden lijkt dit vanzelfsprekend. Daarom besliste Natuur en Bos van de Vlaamse overheid in overleg met Defensie om tijdens komende winterperiode een jachtactiviteit te organiseren op damherten.

Jacht

“ De jacht op deze dieren ligt erg gevoelig, aangezien de dieren in het Drongengoed deel uitmaken van de beleving van de bosbezoeken”, weten ze bij Natuur en Bos. Met een “uitzonderlijke jacht” probeerde Natuur en Bos het aantal dieren in het gebied te beperken, op zoek naar een “gezond evenwicht” in het gebied. De actie kwam er na “goed” overleg met Defensie, Natuurpunt, gemeentebesturen, politie en omliggende jachtrechthouders.

Er werd gekozen voor “aanzitjacht” op een vroege ochtend in de winterperiode. Om de populatie van zo’n 200 damherten in te dijken, hoopte men in samenwerking met de jagers 50 dieren te kunnen doden. Er werden een 70 jagers uitgeloot en 24 hoogzitten gebruikt. Er werden 15 dieren afgeschoten, aldus Klaar Meulebrouck van ANB. De vraag is dan ook of met beperkte acties zoals deze week dat doel kan worden gehaald.

Er waren meer dan vijftig jagers ingeschreven.In het bos trokken ze naar de vele tientallen uitkijkposten.  “Van een drijfjacht was in geen geval sprake”, horen we in jagerskringen.Vandaar wellicht ook het relatief lage aantal geschoten dieren.

Kritiek

Op Facebook verschenen al gauw alarmerende berichten, waarin gemikt werd op de snelle verontwaardiging. Zo werd geschreven dat “alle damherten” zouden worden afgeschoten. Dat klopt niet.

Er woedt een een discussie over het neerschieten van de dieren. Critici pleiten voor het castreren van de mannetjes, wat volgens ANB dan weer de sociale hiërarchie binnen een populatie zou verstoren. “Dan wordt zo’n damhert toch een beetje een knutseldier.”

Bambi

Foto webstek ANB

Een aantal kranten houdt duidelijk van spektakel. In krantenkoppen werd meteen op de grote klok gehamerd. “Jagers” schieten 15 damherten in Drongengoed”, zo kopte De Standaard. Het Nieuwsblad ging nog een stukje verder: “Bambi moet dood”. “Het is zo jammer dat de herten niet kunnen terugschieten. Er is geen enkele gecultiveerde reden om die dieren dood te schieten. Jagen…de sport van de adel. Daarmee is alles gezegd”.

Veel aandacht ging er ook naar een handjevol manifestanten van de radicale vzw Animal Rights. “Er moet op zoek worden gegaan naar alternatieven om vreedzaam met deze dieren samen te leven”.  Daar gelooft men niet dat maatregelen als anticonceptie en het afvangen te stresserend zou zijn voor de dieren. Ook het argument van de door herten veroorzaakte ongevallen wijzen ze af. Die zouden een gevolg zijn van de grote boskap. “Met meer wildrasters zou men dat kunnen tegenhouden”, zo lezen we op de Nederlandse site van Animal Rights. Maar klopt dat wel?

Te snelle groei

De snelle uitbreiding van het aantal damherten is al jaren merkbaar voor iedereen die het domein bezoekt. Ter verduidelijking: in het openbaar deel is er geen verpachting van de jacht. Wel kan er binnen de regels van de jachtwetgeving bestrijding of gerichte bejaging van soorten die mogelijks schade aanbrengen,plaatsvinden (in het Drongengoedbos kan dit voor konijn, ree, damhert en eventueel wild zwijn)

Het is bewezen dat door hoge populatiedichtheden schade wordt aangericht in bossen en omliggende landbouw- en tuinbouwbedrijven.

Anderen wijzen erop dat er al enige tijd 15 tot 20 ongevallen per jaar worden genoteerd. Overstekend grootwild (damherten zijn dat, reeën minder) is voor automobilisten levensgevaarlijk. “Als er eens een dodelijk ongeval gebeurt, dan zal het kot te klein zijn”, hoor je daar. Dergelijke waarschuwingen komen er ook van echte “kenners”, en die zijn er.

Nog anderen wijzen op het gevaar van inteelt.

Natuur en Bos krijgt kritiek omdat ze “twee decennia lang geen beleid” hebben gevoerd voor die damherten.”

Verdeeld

Op het groene front is er dus op zijn zachtst gezegd grote verdeeldheid over de actie. Natuurpunt vzw, de grootste natuurorganisatie in Vlaanderen, keurt de actie van de overheid (ANB) goed, meldde Het Nieuwsblad. Organisaties zoals Animal Rights en All for Animals zijn radicaal tegen “de dood met de kogel”.

Na een bewogen week zou de damhertenpopulatie van zo’n 200 gereduceerd zijn met 15 eenheden. Vermoedelijk wordt in januari beslist hoe men de overbevolking van damherten verder kan aanpakken. Interessant schisma om aan de kersttafel eens over te debatteren, al dan niet met één oog gericht op wat er op het bord ligt.