Een gezonde mens zou er ziek van worden, van al wat een beest ons kan aandoen. We publiceerden op 31 januari vorig jaar, nog een eind voor de coronagolf in Europa hard toesloeg, al een uitgebreid stuk over Epidemie en dood in Knesselare.  De eerste coronabeten situeerden zich toen nog in de verte. Vandaag zijn we er nog niet van af. Een poging tot synthese van wat ons overkwam en overkomt.

U heeft het gesnapt. Het doek is weer gevallen voor de “niet-medische contactberoepen” (kapsters, schoonheidszorg, pedicure). En zo zijn er nogal wat in Knesselare. Dat geldt vanaf zaterdag ook voor onze “niet-essentiële winkels”. Voedingswinkels, apothekers en krantenwinkel blijven open. Onze bubbels van tien naar vier, dat wordt voor velen weer zoeken naar het kantje en het boordje.

Onze basisscholen gaan dicht, de kleuterscholen dan weer niet, muziekscholen (academie en KMTO) dan weer wel. Of onze Knesselaarse jongeren tijdens de paasvakantie nog naar minikampjes mogen, is nog niet duidelijk. Reizen voor de leute, zit er tijdelijk niet meer in. En van middernacht tot 5 uur moeten we in ons kot blijven. U denkt er ongetwijfeld het uwe van. Zoveel hoofden, zoveel zinnen. Wij zochten in de cijferballenbad even naar de schaarse info over Knesselare.

I. Is er iets aan de hand? Tests

De algemene situatie inzake besmettingen was, nadat de tweede piek was weggewerkt, rond de jaarwisseling al bij al hoopgevend. Gemiddeld namen er in het Knesselaarse triagecentrum in de periode voor einde januari zo’n dertig mensen per dag langs voor een test. “Dat schommelt sterk, van een vijftal op kalme dagen tot al eens een piekdag met 70 testen… Bij de tests blijkt zo’n 7 procent besmet te zijn”, zei Tommy Sierens van de Huisartswachtpost toen. Begin maart was dat aantal gezakt tot een tiental tests per dag. Maar corona sloeg nog eens met de staart en tegen alle verwachtingen in werd het triagecentrum niét gesloten. Een streep door de rekening van de sporthalgebruikers. (meer info: huisartsenwachtpostmeetjesland.be)

II. Besmettingscijfers

In Aalter (29.128 inwoners) werden de jongste veertien dagen 153 nieuwe besmettingen genoteerd (info 22 maart). Dat is toch iets meer dan tien per dag. Dat cijfer wordt – om het vergelijkbaar te maken – omgezet naar besmettingen per 100.000 of (in kleinere entiteiten) naar 10.000 inwoners. Voor Aalter wordt dat dus (afgerond) 53 besmettingen per 10.000 inwoners.

Dat cijfer kan snel veranderen. Eén uitbraak in een bedrijf, school, vereniging of school is genoeg om het beeld snel te doen kantelen. Van alle omliggende gemeenten was Aalter lange tijd een van de betere, maar de jongste weken bewoog er wel iets. Aalter telt nu verhoudingsgewijs de meeste besmettingen. Die “score” is minder goed dan die in Maldegem (35 per 10.000), Lievegem (31), Beernem (34) en zelfs Deinze (44). Alleen het kleine, maar specifieke Ruiselede doet het (plots weer) wat slechter (69). Brugge en Antwerpen doen het beter, Gent iets slechter …

Bij afwezigheid van verenigingsleven, open kerken en kroegen, maar ook van grote bedrijven gaat de aandacht al gauw naar de scholen. De Sint-Franciscus Basisschool doet het voorlopig goed. Geen besmette kinderen getest. “Hout vasthouden”, zei directrice Els Nemegeer, die kinderen vanaf het vierde leerjaar een monddoekje laat dragen. Klavertje Vier moest de deuren van de lagere school sluiten, en ging op maandag 22 maart na de tijdelijke sluiting van een goeie week weer open. “Niet het aantal besmettingen, het waren er maar enkele, maar de onmogelijk te leggen puzzel dwongen ons om dat te doen”, zei directeur Daan Terriere. Er werd geen afstandsonderwijs georganiseerd. De leerlingen kregen opdrachten mee. “Kinderen die een hoog-risicocontact hadden, moeten ook thuis blijven. Daar zitten ook kinderen van juffen bij, die nu geen opvang vinden, en dus moeten thuis blijven voor hun kind en ik kreeg de school niet meer georganiseerd”, zegt de directeur. “Het zou wel kunnen mocht ik klassen samen zetten, maar bubbels mengen is het laatste wat we vandaag moeten doen. Veiligheid voor alles. Daarom de korte pijn en dus bleef de lagere afdeling een tijd dicht”. Er werd noodopvang aangeboden, maar daar werd geen gebruik van gemaakt (eigen info, Het Laatste Nieuws en De Morgen).

Vandaag werd duidelijk (of onduidelijk) dat de scholen maandag dicht moeten, of neen wacht, afstandsonderwijs mag nog wel, of neen wacht, toch niet. Kleuterscholen mogen nog openblijven, of straks toch weer niet?

III. Hospitalisatie, intensieve, overlijdens

Met uitzondering van het aantal besmettingen en de vaccinaties is de info over de “lokale” situatie van de pandemie beperkt. Er zijn ons geen ‘gemeentelijke’ cijfers bekend voor de hospitalisaties, verwijzingen naar intensieve zorg (IC-bedden) of overlijdens sinds het begin van de corona. Al zijn er voor dat laatste ramingen.

Die cijfers bestaan, maar worden maar vrijgegeven per provincie en per regio. En als er in België 22.650 geregistreerde overlijdens zijn sinds de “inval” van corona, dan zouden er dat verhoudingsgewijs in Aalter geen 10, maar 50-60 zijn. Goeie cijfers die toch om enige verduidelijking vragen?

Burgemeester De Crem wees tijdens een recente persmeeting op de minieme oversterfte in Aalter in het voorbije jaar. De statistische dienst Statbel (lees HIER) gaf cijfers voor de oversterfte van 2020 en gaf daar Aalter een oversterfte mee van 4,3 procent (tegenover het gemiddelde van de drie voorafgaande jaren). Concreet zou dit neerkomen op een 12-tal overlijdens meer dan in vergelijkbare recente jaren (meer info: kaart oversterfte gemeenten Statbel) of   of Trieste balans na een jaar corona- bekijk hier hoeveel oversterfte

IV. Vaccinatie

Het zielige verhaal van de levering en beschikbaarheid van de vaccins zullen we hier niet brengen. Wie niet op een andere planeet woont, weet dat vooral AstraZeneca niet bepaald fonkelt in vaccinatieland. Te weinig, te laat, en discussie over de veiligheid, maar ook over de verantwoordelijkheid van de trage, krenterige en verdeelde Europese Unie hiervoor. Ook bij de andere leveranciers zijn er problemen. We houden het bij lokale info. Wie dat wel nationaal wil volgen kan dat via deze Deze link.

1. De eerste vaccinaties… waren voor de bewoners en het personeel van de RVT’s. Die eerste stap verliep gunstig in Aalter (Veilige Have) en Ursel (Onderdale). In Aalter liet 99 procent van de bewoners en 94 procent van het personeel zich vaccineren. In Ursel was dat 100 procent van de bewoners en 94,6 procent van de medewerkers. In beide gevallen ging het om Pfizer-vaccins. De coronaschade bleef tijdens de tweede golf uit, of bleef beperkt.

2. De tweede stap in de vaccinatieplanning was voor de zorgprofessionals in de ziekenhuizen. Ziekenhuizen hebben we niet in onze gemeente, maar wel veel volk dat er in werkt. So far, so good.

3. Februari was voorbehouden voor de eerstelijnszorg en de zorgverleners/welzijnswerkers. Dat lukte nog half. Aalter kon in “actie” komen, maar noodgedwongen met de rem op. Er werden in de gemeente meer dan 800 mensen opgeroepen voor die fase van de strijd. Dat verliep, vooral na de problematische levering van Astra Zeneca moeizaam, in meer afleveringen dan voorzien. En veel wijst erop dat dit niet meteen opgelost geraakt. Aalter maakte zich sterk bij een volle bezetting van het vaccinatiecentrum tussen de 3.000 en 4.000 prikjes per dag te kunnen zetten. “Zeven dagen op zeven voor 24.000 mensen, dus minder dan 100 uren en het allerlaatste vaccin voor mij”, zei de burgemeester Pieter De Crem vol overtuiging (interview: AVS reportage over vaccinatie). Hij zal helaas nog een beetje mogen wachten. Ook al is Aalter met een prima organisatie al lang meer dan klaar voor meer.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Het verloop van het geprik voor zo’n 24.000 Aalternaren:

• 23 februari: 209 vaccins gezet
• 2 maart: 198 vaccins gezet (25 uitgenodigden niet komen opdagen)
• 9 en 10 maart: 209 vaccins gezet (32 uitgenodigden niet komen opdagen)
• 18 maart: 440 uitgenodigden bij (nog 40 procent zorgverstrekkers en 60 procent 87-plussers. Er kwamen 364 bevestigingen, 54 personen bevestigden niet (voor de overgrote meerderheid niet komen opdagen), 22 annulaties.  Met iets meer vaccins uit een flacon werden uiteindelijk 446 mensen gevaccineerd. Wie niet komt opdagen werd aan de reservelijst van snel oproepbare toegevoegd (zorgverstrekkers, 65+, politieagenten, kleuterfjuffen/meesters en kinderbegeleiders).
• Vrijdag 26 maart: volgende vaccinatiedag met 406 mensen uitgenodigden, vooral in de leeftijdscategorie 85-87 jaar.
• Woensdag 31 maart: 652 mensen tussen de 80 en 85 jaar.

Op een te vaccineren bevolking van bijna 24.000 Aalternaren is dat dus nog een eind te gaan.

Volgens de vaccinatieteller van Sciensano werden in Aalter tot dusver al 3368 inwoners gevaccineerd. Dat is 14,2 procent van de doelgroep (de Vlaamse cijfers spreken van 3372 en 12,1 procent (Zorg en Gezondheid Vlaanderen)

Ter vergelijking: Aalter doet het beter dan het Vlaamse gemiddelde (12,1), iets beter dan de Oost-Vlaamse buurgemeenten Lievegem (13,6), Deinze (11,3), Maldegem (10,8), iets minder dan de West-Vlaamse buurgemeenten Ruiselede (14,8) en Beernem (15,5).

 

 

Dat vaccinaties helpen kan blijken uit de actuele statistieken van overlijdens (zie verder). Waren RVT-bewoners het zwaarst getroffen in de eerste golf, dan is dat nu omgekeerd. Waar Vlaanderen in de ziekenhuizen nog zo’n 20 overlijdens per week telt, is dat in de RVT’s nog 1 à twee corona-overlijdens per week (week van 9 maart)

Pas later dus is het tijd voor de derde ronde, met risicopatiënten (+55) en mensen met essentiële beroepen.

De rest moet hopen op de volle zomer, en later, voor de vierde ronde.Wilt u die cijfers volgen dan kan dat via de Vaccinatieteller per gemeente

Meer info voor Aalter: telefonisch 09 325 74 75, via e-post naar vaccinatiecentrum@aalter.be. Openingsuren callcenter Aalter: maandag, woensdag, donderdag en vrijdag: van 8.30 u tot 12.00 u en van 13.30 u tot 17.00 u; dinsdag: van 8.30 u tot 12.00 u en van 13.30 u tot 19.00 u; zaterdag: van 9.00 u tot 12.00 u.

———————————————————————————————————————————————————-

epiloog

DE POSITIE VAN DIT LAND IN DE WERELD (aantal doden per 100.000 inwoners, bron: Johns Hopkins University – mortaliteit zie tabel)

De toekomst zal nodig zijn om het fenomeen te verklaren, maar België slaagde erin om lange tijd de meeste coronadoden te tellen per 100.000 inwoners (dat is de vaste methodiek die internationale vergelijkingen toelaat). Onze vorige en huidige regeringen (Michel, Wilmes, De Croo), de meeste virologen en de media muntten niet uit in het geven van een heldere verklaring voor dat fenomeen. Het blijft bij gestamel over “wij tellen anders” (en beter?), of “we moeten kijken naar de oversterfte”, en dat dan doen op basis van zwakke cijfers en vergelijkingen.

Dankzij San Marino, een landje van 30.000 inwoners, ergens verstopt in Italië, verhuisden we in de overlijdenstabel enkele weken geleden naar plaats twee. Die sleuf grond overtrof nog de Belgische cijfers. Sinds kort is ook Tsjechië ons langs de trieste kant gepasseerd….

 

DE POSITIE VAN VLAANDEREN

Regionale spreiding bevestigde gevallen per 100.000 inwoners

Binnen de landen zijn er grote verschillen tussen gemeenten, provincies, regio’s, zowel inzake besmettingen (zie kaartje) als inzake overlijdens aan corona (zie verder). Sommige dingen kunnen toeval zijn, andere veel minder. Bij dit beeldje hoeft zelfs geen commentaar: totaal aantal bevestigde gevallen per 1000 inwoners

.

 

 

 

 

Vaccinatie en positieve testen

Die zijn er ten slotte ook als het gaat om “positieve testen“. Zie de opmerkelijke provinciale verschillen in de tabel. Alle Vlaamse provincies zitten onder het Belgische gemiddelde, alle Waalse erboven, met uitzondering van Luik.

 

 

 

 

 

 

 

Regionale spreiding ziekenhuisopnames

 

 

 

 

 

 

 

Regionale spreiding vaccinaties

Vlaanderen (9,75 procent gevaccineerd) en Wallonië (9,97) houden gelijke tred, maar Brussel (6,7) volgt op grote afstand. HIER te volgen 

Regionale spreiding overlijdens

• Vlaanderen, met een kleine 60 procent van de bevolking, noteerde 51,5 procent van de coronadoden (11.186 sterfgevallen)
• Wallonië met 31,7 procent van de bevolking noteerde 35,9 procent van de coronadoden (7944 sterfgevallen)
• Brussel telde met 10,6 procent van de bevolking 12,6 procent van de coronadoden (2757 sterfgevallen)