Kleine ingrepen, groot resultaat, zo lazen we in het gemeentelijk informatieblad TotAalter. HIER kon u over het verkeerscirculatieplan op deze blog al een en ander lezen. De voorbije week, op 1 september, is het plan in werking getreden. Een balans, met een aantal vraagtekens op zak. Indrukwekkend wordt dat voor Knesselare niet.
Twee korte eenrichtingsstraatjes, en hier en daar wat trager rijden. Maar tot dusver geen oplossing voor het drukke vrachtwagenverkeer in de Hellestraat, geen ring rond het dorp, geen nieuwe Plaats, geen nieuwe parkeeropties. Ook de snelheidswijziging is er (nog) niet overal.
Over de “algemene” principes kan een mens niet ongelukkig zijn: de voetgangers en fietsers krijgen absolute voorrang in het verkeer, pas daarna komen het openbaar vervoer, personenwagens en het vrachtverkeer. De veiligheid rond schoolomgevingen en woonkernen is prioritair. Maar wat werd het (voorlopig) concreet? Aalter kiest voor:
Een resolute snelheidsbeperking (30-50-70)
Er komt een zogenaamde drietraps snelheidregeling: 30, 50 en 70 km per uur, met voorrang voor de 30. Wie het kaartje hierboven bekijkt, zal vaststellen dat er op veel kleine, korte, bochtige of al van verkeersremmers voorziene straatjes weinig zal veranderen (bvb Beekstraat, Hooiestraat, Hoogte, Wijngaard…). Dat zijn doorgaans geen speeltuinen voor snelheidsduivels.
Iets meer betekenis heeft de 30/u-maatregel op een aantal langere centrumstraten (deeltjes van de Kloosterstraat, Veldstraat, Maldegemseweg, Nieuwstraat …), waar wat 50max wordt omgezet in 30max. In andere relatief lange wegen waar snelheid kan worden gemaakt, gebeurt dat dan weer niet of in zeer beperkte mate (grootste deel van de Hellestraat, Kluizestraat, Hoekestraat, Geuzestraat).
Sommigen stellen vragen bij de 30km per uur, vooral dan op de drukste as Kloosterstraat-Veldstraat. Voorlopig is daar weinig veranderd. Dit traject wordt op een hoger niveau beheerd. Kon/kan daar geen systeem worden ingevoerd met variabele snelheidsborden zoals er bij voorbeeld staan aan de landbouwschool in Oedelem? Streng (30) als er passage is, iets realistischer (50 km per uur) op andere tijdstippen (avond, nacht, vakantieperiodes, stille uren?). Is het probleem niet – eerder dan die 30 km per uur, de weinig indrukwekkende controle op de 50-zones van vandaag?
Eenrichtingsverkeer
Een interessanter punt van vernieuwing is het eenrichtingsverkeer in het eerste deel van de Kerkstraat (tussen De Plaats en de Looierijstraat of vroegere Molenstraat). Die ingreep lijkt aanvaard. Vroeger werd een gelijkaardig plan afgeblazen na protest van winkeliers en middenstanders. Vandaag lijkt dat ongenoegen niet op te wegen tegen het voordeel van het wegvallen van de instroom van Kerkstraatverkeer op De Plaats.
Een gelijkaardige maatregel kwam er voor het eerste deel van de Kwadamstraat (tussen Kloosterstraat en Hellestraat). Ook dat kan meevallen, al zal dat voor meer drukte zorgen in de Kloosterstraat, op De Plaats en in de Hellestraat.
Aalter spreekt ook van zogenaamde “fietsstraten“, waar auto’s achter de fietsers moeten blijven, maar dat dan alleen in het eerste deeltje van de Kerkstraat, waar er al eenrichtingsverkeer komt. Zie ook hier kaartje bovenaan. Op een paar kruispunten worden de voorrangsregels aangepast.
Trajectcontrole
Nog een blikvanger in het circulatieplan had de trajectcontrole moeten worden, waarmee het bestuur het vrachtverkeer in de Hellestraat hoopte te “controleren en te ontmoedigen”. Hoe werkt zoiets, en is het efficiënt? Hoe zal men dat aanpakken en wie beslist hierover of geeft hiervoor de toestemming? Al vaker hoorden we bij Beernem en bij de Administratie dat dit allemaal niet zo eenvoudig is. Blijkbaar kon burgemeester De Crem die instanties (nog) niet in het bad trekken en de trajectcontrole hard maken. Beernem doet niet mee. “Aalter gaat het alleen doen” werd op de Beernemse gemeenteraad genoteerd.
Jos Sypré), burgemeester van Beernem, vertelde bij het begin van de zomervakantie aan Knesselaars Nieuws dat de belangen niet echt tegenstrijdig, maar wel verschillend zijn: Beernem mikt vooral op camera’s voor snelheidsbeperking en veiligheid (recente criminaliteit in industriezone Sint-Joris/Beernem), het Knesselaarse probleem is vooral de beperking van vrachtwagenverkeer door Hellestraat, De Plaats, Veldstraat en Urselseweg. Beernem wil vooral dat het indrustriepark vlot bereikbaar is en blijft en dat het verkeer dat daar moet zijn ook in de toekomst makkelijk door Knesselare moet kunnen passeren. Beernem wil ook geen extra sluipverkeer over eigen wegen.
Zelfs al waren Aalter en Beernem het eens, dan is er nog de hogere overheid die er moet van overtuigd worden om met de nodige signalisatie én controle het gsm-gestuurd vrachtverkeer van de E40 over Aalter te sturen. De uiteindelijke beslissing hierover zou bij minister Lydia Peeters liggen.
De Plaats
De Plaats, zo lazen we, moet “op termijn” een “aantrekkelijk, autovrij verblijfsplein” worden met “meer groen” en “aandacht voor ruimte en beleving“‘. Wat moeten we verstaan onder “op termijn”? Wat betekent “aandacht voor ruimte en beleving”? Daar valt zeker iets mooiers van te maken, maar het viel toch op dat de burgemeester het daar op 30 augustus tijdens zijn tele-toelichting niet of nauwelijks over had…
Het is duidelijk dat het pijnpunt hier vooral zit in het behoud van parkeermogelijkheden op De Plaats. En de creatie van nieuwe parkeerplaats in de buurt. Er komen parkeerplaatsen “op een andere locatie in de onmiddellijke omgeving”, hoorden we eerder al. Wanneer? Hoe? Verdwijnen de parkeerplaatsen allemaal of gedeeltelijk (men spreekt van “autovrij“, iets verderop gaat het over “de plaatsen die in de toekomst wegvallen”)?
En als de parkeerplaatsen er maar “op termijn” komen, waar komt er dan ruimte voor “meer groen”, “ruimte en beleving”. Hopelijk wordt dat visueel iets aantrekkelijker dan de vlammende parkeerpalen voor het gemeentehuis.
Niemand zal ontkennen dat een verkeersvrije markt in Aalter een succes was, maar in Knesselare is het creëren van een horeca-omgeving minder evident. Horeca en winkels op De Plaats zijn op één hand te tellen. Is er op dit moment meer dan één estaminet (De Swaene) op zoek naar terrasruimte? En als het oud gemeentehuis van Knesselare straks leegloopt, zal dit het “leven” op De Plaats ten goede komen? De rest-administratie in Knesselare is een weeskindje van die in Aalter geworden, en de bib zou verhuizen naar de kloostersite.Wat gebeurt er met dat oud-gemeentehuis, waarvan nu al een deel “te koop” staat?
Voorts heeft Aalter Centrum drie gigantische parkeerterreinen op een steenworp van de kerk. Dat is in Knesselare wel anders. Even sprak de burgemeester over opties in de buurt van de pastorie, wellicht bedoelde hij (een deel van) de mooie pastorietuin, maar de hele pastorieomgeving is beschermd dorpszicht. Dat is geen situatie die je zomaar omkeert, nemen we aan.
Inspraak?
Misschien moet toch nog maar even goed worden nagedacht over oorzaak en gevolg. Over de kip en het ei. Het “leven” van een dorpskern in stand houden is een moeilijke opgave. Het is duidelijk dat ook een sterke burgemeester soms moet opboksen tegen hogere machten als het gaat om gewestwegen of bovenlokale administraties en andere mechanismen.
Zijn uitspraken van drie jaar geleden, in het Gemeentehuis, waren krachtiger dan ze vandaag zijn. De Hellestraat is een aanslepend conflict waarbij allicht veel overlegd wordt, maar niet veel beslist. Een Ring rond Knesselare is wat de burgemeester zou willen, maar hij zegt zelf dat dit “nog niet voor meteen” is. En of een ingekorte trajectcontrole nog een rem kan zijn op de “passage” op De Plaats en in de Veldstraat zal nog moeten blijken.
Een ander probleem is de manier waarop zo’n projecten tot stand komen. Inspraak en politiek, het blijft een moeilijke zaak. Is de kans niet reëel dat men, volop inzettend op eigen inzichten, studiebureaus en eigen administratie, een deel mist van de inzichten, inspiratie, ideeën van de lokale mensen, verenigingen, die de lokale situatie soms beter kennen en kunnen inschatten? We hebben het hier niet over openlijke debatten in dampende en ruziënde zalen, maar over creatieve en interessantere vormen van overleg met de lokale gemeenschap. Kan dat echt niet beter?
Op de eerste digitale info-avond over het verkeerscirculatieplan in Knesselare, stelden een paar mensen aan de burgemeester de vraag naar “inspraak”. “U hebt vanavond inspraak”, antwoordde hij. “Nadat de beslissingen zijn genomen”, luidde de repliek. Er roert hier toch iets …
De politieke oppositie in Aalter is voorlopig beperkt. Alvast Groen was kritisch. “De CD&V/NVA beloofde een testfase in te voeren vanaf 16 augustus, maar die is er niet”. Groen Aalter vroeg om de invoering van het circulatieplan uit te stellen tot 16 september om de kinderen tussen 1 en 15 september te laten wennen aan de nieuwe verkeerssituatie. In Aalter werd wat afgevloekt op 1 september, maar in Knesselare waren er – wegens de geringe impact van het plan – geen noemenswaardige problemen.
Burgemeester De Crem steekt met het circulatieplan zijn nek uit, en dat siert hem. Maar tussen droom en daad staan – vrij naar Willem Elsschot – soms lastige dingen in de weg. En praktische bezwaren. Wordt ongetwijfeld vervolgd.