Fotoshoppen is het bewerken van digitaal beeldmateriaal (foto’s) met een computerprogramma. Had men die woorden uitgesproken in het begin van de vorige eeuw, toen fotografen zich in bijna alle dorpskernen vestigden en de fotografie populair maakten, men zou gedacht hebben dat je van een andere planeet kwam. En toch …
Tegenwoordig kan men, zittend achter de laptop, foto’s bewerken dat het een lieve lust is. Elementen verwijderen, toevoegen en veranderen, mits wat oefenen kan iedereen het. Dit alles met de bedoeling een beeld wat mooier te maken, ja zelfs een beeld te creëren dat niet echt is.
Denk nu echter niet dat wij dankzij de alomtegenwoordige pc’s en laptops het warm water uitgevonden hebben. Alfons Hooft senior was reeds in de beginjaren (1904/1905) als fotograaf in ons dorp zeer bedreven in het retoucheren en zelfs ‘fotoshoppen’ van foto’s. En dit alles met de hulp van een eenvoudig potlood, een schaar en wat lijm. Ook zijn opvolgers in wat ondertussen de Studio Hooft geworden was, zoon Maurits en kleinzoon Alfons, hadden die vaardigheden sterk onder de knie.
Retoucheren kun je niet echt fotoshoppen noemen maar het was wel de prille start ervan. Foto’s ontwikkelen was aanvankelijk nog een hele bedoening. Een fotograaf leek in zijn donkere kamer bijna een alchemist en het resultaat van zijn toverij was niet altijd geslaagd te noemen. Een eenvoudig zwart potlood bracht dan de oplossing. Portretten werden daarmee kunstig bijgewerkt door karakteristieke kenmerken duidelijk te accentueren. Onderstaande voorbeelden maken dit duidelijk .
Burgemeester August De Jaeger – foto circa 1905 – links originele foto, rechts geretoucheerde foto
Aflijning van wat men toen z’n “beste kostuum” noemde
Retoucheren hield lang stand. Een door Alfons Hooft junior rond 1970 bijgewerkte foto bewijst dit.
Links de oudste tot nu toe gekende foto van een Knesselarenaar,1864: Eugenius Maeyens, dokter en burgemeester. Rechts de door Alfons Hooft bewerkte foto die nu nog altijd in het oud-gemeentehuis hangt.
Daar bleef het echter niet bij. Al vlug werden schaar en lijm ter hand genomen
Op deze foto werd de vader van een groot gezin ‘gefotoschopt’ al lijkt het erop dat enkel zijn lichaam en niet het hoofd werd vervangen. (foto archief Hooft)
Even goed letten op het knip- en plakwerk. Mogelijks was de man (echtgenoot en vader) overleden toen deze ‘collage’ gemaakt werd (Foto uit archief Studio Hooft)
Eenvoudige collage: overleden moeder van het gezin Henri Van Hooreweghe werd bijgevoegd (Foto Alfons Hooft senior)
Het kon ook eenvoudiger. een echtgenoot aan het front… Dergelijke foto’s waren erg populair. (Foto Alfons Hooft senior)
Moeder schrijft een brief aan haar zoon Leopold Buyse aan het front (Foto Knesselaarse fotograaf Emiel Buyse)
De gebroeders Buyse, zeven zonen op een rij. Volgens de jongste en laatste in de rij, Emiel Buyse die zelf een tijdlang fotograaf was in Knesselare, hebben zij nooit samen geposeerd. Wellicht kwam deze foto tot stand door een samenwerking met Alfons Hooft senior.
Onderstaande foto’s mogen stilaan ‘gefotoshopt’ genoemd worden ook al kende men toen dat woord nog niet.
Even zoeken wie achteraf bijgevoegd werd
Een ‘zuster’ van fotograaf Maurits Hooft kon niet aanwezig zijn op dit feestje. Welke ‘zuster’?
En natuurlijk mocht er ook al eens gelachen worden…
Tot slot een hedendaags schitterend staaltje van fotoshoppen, gemaakt door Geert De Groote. Tussen de Vlaamse Strijdbroeders uit 1893 (originele foto met alle namen van 1894: HIER), werden de leden van ‘de Eed’ (het bestuur) uit 2018 gevoegd. Kun je ze terugvinden?
Renaat De Blaere, Hans Waerniers, Jean-Pierre David, Johan Gussé, Jan Van de Casteele, Rik Saey, Lorenzo Mortier, Jan Magerman, Robert Vanheers, Geert Van Ryckeghem en Kristof De Blaere.
Paul Verhoestraete
Knesselaars Nieuws 