Het was vroeger de gewoonte, toen er iets speciaals te vieren viel, dat ‘den trekzak of den accordeon’ erbij gehaald werd. Dat was in Knesselare tot de jaren 1960-1970 niet anders. Een volkse uitspraak was ‘den (speel)boek moet erbij’. De driehonderd Knesselaarse kopjes hieronder, zijn maar een fractie van al wie er toen plezier aan beleefde.

André schreef een boek over zijn leven. Een verhaal dat naast de geseling (gestart op zijn vierde, en al vrij snel “aangemaand” om elf uur te spelen per dag) ook een bijzonder leven beschrijft (onder meer in de concentratiekampen).
‘Den boek’ was een andere naam voor accordeon. Le piano du pauvre, piano à bretelles… Ieder dorp had zijn accordeonspelers, de ene al virtuozer dan de andere… Over de lokale accordeonisten hadden we het al kort in onze publicatie ‘Over Knesselare gesproken‘. We geven ze ook hieronder nog eens mee. We visten even in de fotocollectie van KnesselaarsNieuws en vulden de info van toen aan met nog veel meer Knesselaarse foto’s (archief familie Hooft en Jozef Vanthuyne). Goed voor beelden met zo’n 300 kopjes van Knesselaars volk, vooral ouders en grootouders van de lezers van vandaag.
Hebt u bij een van de foto’s een verhaaltje of nog meer beelden of documenten? Bezorg ons die en we vullen onderstaande info aan.
Om te beginnen: ere wie ere toekomt! Vooraan in de rij onze bekendste accordeonspelers Raymond en André Verschueren. Hun verhaal begint in Knesselare. Petrus Verschueren (1865-1909), zelf accordeonist en juwelenverkoper (hij trok rond langs de rijkere boeren in de streek), ging uiteindelijk in Noord-Frankrijk werken. Zijn zoon Raymond (1894-1975) werd beroepsmuzikant (1894-1975), en leerde er in het zuidelijker gelegen Neuilly-sous-Clermont zijn toekomstige vrouw Marie-Clémence Massez kennen. Hij leidde er een accordeonschool met 180 leerlingen.
Maar het was Raymonds zoon André (1920-2013) – lees HIER en lees hier meer over zijn lang en boeiend leven – die een supertalent en een vedette werd. Hij verkocht 70 miljoen platen. De familienaam Verschueren (om een of andere reden verdween in Frankrijk de e uit de naam) luidt nog als een klok als het gaat over accordeonvirtuozen.
Even kennismaken met zijn muziek? Klik HIER (les fiancés d’ Auvergne)

In dit accordeonistenorkest zit de fameuze muzikant André Verschuren (1920-2013) als twaalfjarige op de tweede rij, naast zijn vader Raymond (man met snor, 1894-1975). André was zonder enige twijfel het grootste muzikale talent ooit met Knesselaarse roots. Vader Raymond (°Knesselare 1894-1975) zit op de foto rechts van zijn vrouw Marie-Clemence, die achter de grote trom staat. (Foto genomen in de muziekschool van Verschueren, 1932)

Raymond (links) naast zijn zoon André en zijn twee kleinzonen Harry Williams (genoemd naar een Amerikaans soldaat) en André Junior (Foto uit archief Hooft)
Knesselaarse toetsen

August De Corte (°1896), vader van Roger en grootvader van Filip, was een van de beste trekzakspelers in de gemeente. Hij was kapper in de Kerkstraat en ging met zijn trekzak (Lichtervelde) spelen in de hele omgeving. Hij overleed echter al op 34-jarige leeftijd.

Ook de bekende marktzanger Tamboer zorgde jaren lang voor muziek op straat. Vaak kwam hij op zondagvoormiddag zingen op De Plaats in Knesselare. Hij zong marktliederen, maar ook de schlagers.

Een stoet omstreeks 1947. De dansgroep ‘Wit op Zwart’ van de Kerkstraat, zoals zo vaak begeleid door een accordeonist. Vermoedelijk gaat het om de inhuldigingsstoet van de nieuwe burgemeester Maurits Devreese. De kleine vooraan, naast “de speelman Risse De Neve” is Dirk Van Ryckeghem. We herkennen vooraan – onder voorbehoud en dank voor correcties of aanvullingen (zie onderaan antwoordvakje) – onder meer Cyriel Sierens, Lutgarde en Antoine Arnaut, Marie Cooreman, Yvonne Buyse, Lutgard De Spiegelaere, André en Germaine Van Hooreweghe.

Suzanne Van Hulle (°1921) was een heel getalenteerde accordeoniste. Haar pa Amedé, “’t champetterke” genaamd (Eentveld, Ursel), speelde ook al accordeon. Suzanne volgde lange tijd les en behaalde diverse prijzen (o.a. in Luik en in Avion in Frankrijk, 1938), ging nadien heel veel optreden in de hele omgeving, onder meer met het orkest The Palmyra’s (Eeklo).

Vanzelfsprekend trad Suzanne ook op in de wekelijkse danspartijen in de danszaal van vader Amedée Van Hulle in Ursel, waar ze samen met zus Godelieve en de Palmyra’s in de na-oorlogse periode voor het jonge volk een nieuwe muziekwereld openden: eentje met It’s a long way to Tipperary, met charleston en boogie woogie. In Knesselare ging dat verhaal door in café en tent op de hoek van Veldstraat en Maldegemseweg.

Suzanne in de fleur van haar muzikaal leven

Ook jaren populair: het bekende muzikale koppel Hilaire en Marietje. Ze zullen het niet hebben beseft, maar achter hun rug staat een jukebox, zoals er in Knesselare in de jaren 1950 en 1960 veel opdoken. Die zal stilaan mee zorgen voor het einde van de live-muziek in de kroegen. Toch hebben veel paren de passen van de openingsdans van hun huwelijksfeest gezet op de tonen van Marietjes accordeon. Marietje (Maria Martlé) leerde accordeon spelen van haar vader Alfons, die zelf goed mondharmonica speelde. Ze was nog geen elf jaar toen hij haar een accordeontje kocht. Ze ging les volgen bij Roger Danneels in Brjugge. Haar broer moest mee met de fiets, de accordeon op de rug. Pas 14 jaar jong speelde ze al op kermissen en feesten. Ze leerde in Knesselare Hilaire De Neve kennen. ‘Lairke’ was de zoon van Maurits/Risse. Dat die ook slagwerk speelde was een meevaller. Het koppel huwde in 1950 en ging vervolgens tot omstreeks 1980 spelen in tenten en cafés. Het vaakst in café Nieuwendorpe, in ’t Wit Paard, in De Lusthof en in De Kring.

Een mozaïekje. Veel accordeonisten trokken graag naar de studio van de fotografen Hooft. Wie namen kent mag altijd reageren via vakje onderaan dit bericht. Haha, wij starten: nummer 1: Roger De Corte … 9: Monique De Muynck (Patrick en Luc DM) 14: Anita Van Durme (Marie-Jeanne B)

Accordeonist Roger De Corte, en Hubert Van Hooreweghe en nog drie muzikanten. Actief en populair in de na-oorlogse periode, onder meer als de Honoluluboys.

Nog een buitenbeentje. De Piotto’s, genaamd naar de getalenteerde virtuoos Piotto Limberger, zijn hier eventjes “van Knesselare” met de hele familie in de studio (1959). Piotto en zijn familiale volgelingen mengden sindsdien – en tot vandaag – swingjazz en traditionele volksliederen, maar ook flamenco en klassieke muziek.

Zangcrochet op De Plaats, 1959. Roger De Corte begeleidt een van de deelnemers. André Van Hooreweghe was presentator. Rechts onderaan? Een deel van het publiek.
Varia
Hieronder nog een greep uit de vele foto’s van de met accordeonmuziek ondersteunde feestende verenigingen. Het waren de laatste gloriedagen van trekzak en accordeon. Vanaf de jaren zestig opende zich voor de jonge mensen een heel ander verhaal, met de opkomst van de rock- en popmuziek, waardoor de accordeonmuziek naar een bescheidener plek aan de zijkant verdween.
Hieronder nog een overzicht. Ook hier: meer info of aanvullingen welkom via “antwoordvakje” helemaal onderaan dit bericht.










Optocht naar de boltent met vlag en muziek in de toen nog smalle Eentveldstraat (kapelletje op achtergrond). (Foto Rita De Pauw)

Huwelijksfoto Amedé Gussé en Margriet De Spiegelaere. Achteraan Jozef, Anne, Maria en Alfons met accordeon. Zittend Henri Gussé en Margareta De Loof. Vooraan Diana, Godelieve en Denise.