Pieter De Crem zet de honingpotten op tafel. En maakt meteen duidelijk dat de fusiegesprekken al “ver gevorderd” zijn. Hij mikt op april om de zaak op de gemeenteraden van Aalter en Knesselare te leggen. Zijn troefkaart: minder belastingen.Pieter De Crem gaf zaterdag meer toelichting aan Belga. Dat is alvast de bron waarop Metrotime bijkomende informatie verspreidt. De Crem windt er geen doekjes om dat hij de Knesselare bevolking wil lokken met fiscale honing.

Een eerste smeerpot – aan fuserende gemeenten toegeschoven door de Vlaamse overheid – kwam al ter sprake op de jongste gemeenteraad: Als Aalter (20.000 inwoners) en Knesselare (8.250) fuseren zit Groot-Aalter dichtbij de norm van 30.000 inwoners die de Vlaamse overheid vooropstelt. Dat zou neerkomen op een schuldvermindering van 500 euro per inwoner van Aalter plus Knesselare of een fiscale geschenkbon van 15 miljoen euro voor de nieuwe fusie. Geen onaardig bedrag. Niet voor onze portemonnee, wel voor de bestuurders van de nieuwe fusiegemeenschap.

Maar De Crem haalt nu nog een tweede honingpot boven:  “Aalter heeft de laagste personenbelasting van de regio en kent ook geen bedrijfs- of gezinsbelastingen.” De burgers van Knesselare kunnen het dus relatief makkelijk uittellen wat de fiscale baten zijn. De personenbelasting is in Aalter vastgelegd op 6,5 procent van het gedeelte van de personenbelastingen voor hetzelfde dienstjaar. In Knesselare is dat 8 procent. De bedrijfsbelasting werd in Knesselare voor het jaar 2017 vastgesteld op 60, 93 of 187,50 euro naargelang klasse hinderlijkheid. De algemene leefbaarheidsbelasting voor gezinnen bedraagt 87,5 euro. Het cententellertje tikt ongetwijfeld aan.

Snelheid

Nog volgens Metro (zaterdag 11 maart) zouden de gemeenteraden van Aalter en Knesselare zich al in april over een fusie-intentie buigen. De Crem voegde er ook aan toe dat de gesprekken in een veel verder stadium zitten dan een verkennende fase. “We zijn niet over één nacht ijs gegaan, er is heel diepgaand en langdurig over gesproken”, zegt De Crem. “Nu zullen de ambtelijke procedures ingesteld worden met de vaste wil om de fusioneren. Een intentie zal ter goedkeuring aan de gemeenteraad voorgelegd worden, april lijkt mij de meest aangewezen datum.”

Groen zegt “niet tegen” een fusie te zijn. Maar is Groen dan pro? Ook dat is nog niet uitgesproken. Wat met het gemeentepersoneel, wat met de belangen van een klein Knesselare in een groot Aalter, wat met de inpassing van lokale dienstverlening in een groter geheel? Volgens Peter Van Wonterghem (Groen) zijn er geruchten dat Groep 9910 “de uitdaging van 2018 niet meer durft aan te gaan”. De partij betreurt vooral dat het nu allemaal zo snel moet gaan en wil overleg. Maar erg concreet klonk die vraag op de gemeenteraad nog niet.

Volgens Bart Van Daele (raadslid voor de eenmanspartij E-VA) is een fusie “de enige manier voor CD&V om voet aan de grond te krijgen in ‘Knurselare’”. Alle omliggende gemeenten hebben een CD&V-bestuur. Knesselare staat schaakmat. De Crem (“enkel geïnteresseerd in een regionale luchthaven in Ursel”) wil anderen nu voor zijn, zegt hij in Het Nieuwsblad. Van Daele vindt een fusie van Knesselare ok als Ursel zich bij Zomergem voegt. “Ik ben benieuwd of De Crem dan nog altijd staat te springen.”

Hoe dan ook, tegen eind 2017 moet het dossier rond zijn. Het personeelsprobleem kwam wel al ter sprake op de raad. Burgemeester De Blaere zegt dat het personeel niet hoeft te vrezen voor jobverlies. Personeelsleden moeten wel rekening houden met mogelijke tewerkstelling op een andere locatie. Aalter is de andere kant van de wereld niet.

Centen

De vraag is of de centen in dit debat alles bepalen? Laat een dorp met een identiteit van duizend jaar zich van de kaart vegen of komt er een oplossing waarbij het “dorp” die identiteit mag en kan behouden? Worden daar correcte afspraken over gemaakt, of domineert de sterke politieke figuur van De Crem de hele zaak? Hoe bepalend is de oude kern van de Knesselaarse CD&V in dit verhaal? Quid N-VA, momenteel coalitiepartner van De Crem in Aalter? Hoe reageert Ursel, dat evenzeer een eigen identiteit heeft? Wordt daar naar Zomergem gelonkt?

Subsidiariteit is een moeilijk, maar interessant begrip. Snel vertaald: organiseer het bestuur zo dicht mogelijk bij de mensen waar het kan. Een interessant principe in het debat over de EU en de autonomie van de lidstaten, in het debat over België en zijn deelstaten, en dus ook in het debat over fusies en de deelgemeenten. Tegenstanders van een fusie wijzen erop dat we vandaag – ook in Knesselare – al aardig bezig zijn met ‘bovengemeentelijke structuren‘? Met vormen van samenwerking die de gemeentegrens overstijgen, zoals inzake brandweer, politie, containerpark, etc…

Nog een vraag, die hierbij aansluit: wat gebeurt er in geval van fusie met het administratieve, sociale en culturele weefsel van de gemeente? Welke diensten worden lokaal behouden? Hoe groot is de belangstelling voor het lokale verenigingsleven? Wat zijn de toekomstkansen van de Knesselaarse sport-, recreatie-, jeugd- en cultuurverenigingen? Wat zijn de perspectieven inzake investeringen in behoud en/of uitbreiding van de infrastructuur en accommodatie?  Komen er garanties dat de Knesselaarse belangen in de gemeenteraad van Groter Aalter niet secundair worden?

De fusieproblematiek kwam vorige week ook ter sprake in de drie poldergemeenten Assenede, Kaprijke en Sint-Laureins. De drie burgemeesters daar houden de boot af, maar gaan nauwer samenwerken (milieupark, delen van gespecialiseerd personeel, gezamenlijke aankopen, etc…). Kan het ook zo?

We zijn heel benieuwd naar hoe Pieter De Crem de fusie concreet wil invullen. Maar we zijn ook benieuwd naar wat de gemeentenaren daarover vinden. Is alles achter gesloten deuren bedisselen het beste wat Knesselare kan overkomen? Zitten veel mensen te wachten op oeverloze discussies op volksvergaderingen? Op een volksraadpleging of -bevraging? Of moet een verkozen bestuur besturen en beslissen? Niet makkelijk. Een ding staat vast: de kiezer beloont of straft.