Er doken onheilspellende berichten op over de luchtverontreiniging in onze straten en aan onze scholen. Valt er iets zinnigs te zeggen over de luchtkwaliteit in Knesselare?

Het begon met een Pano-reportage over het alarm van Greenpeace. Twee weken later gaan actievoerders schoolstraten afzetten. Hoe zit het aan onze scholen?

Einde 2017 werd in een Greenpeace-onderzoek de stikstofdioxide in de lucht gemeten aan schoolpoorten, op speelplaatsen en in de klas. 222 Belgische scholen namen deel, waarvan 119 in stedelijk gebied en 103 daarbuiten.

Vooraf dit: de concentratie stikstofdioxide wordt uitgedrukt in microgram per kubieke meter (μg/m³). Europa legt de grenswaarde op 40 microgram, Volgens Europese normen scoren 217 van de 222 scholen “toelaatbaar”, binnen de norm. Meer info hierover, tot op straatniveau in ook kleine gemeenten zoals Knesselare, is te vinden bij de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM, zie verder).

Milieuorganisaties leggen de lat veel hoger. Greenpeace vindt alleen een score onder de 10 microgram ok. Greenpeace baseerde op scholen die “vrijwillig” deelnamen aan haar eigen onderzoek. Daarin scoren maar 7 van de 222 scholen goed. Was dat een “evenwichtige” staalkaart van Vlaanderen? Alvast voor Oost-Vlaanderen waren daar relatief weinig plattelandsscholen bij. Knesselaarse scholen namen niet deel. Bellem was de enige gemeente uit de omgeving (Meetjesland).

Europese norm en norm Wereldgezondheidsorganisatie.

• Boven de 40 microgram per km3: “wettelijk ontoelaatbare luchtkwaliteit”. Onder de 40 microgram: “toelaatbaar”

Norm Greenpeace

• Boven de 40 microgram: “wettelijk ontoelaatbare luchtkwaliteit”. Tussen 30 en 40 “slechte luchtkwaliteit”, tussen 20 en 30 “matig” (al noemt men die in de communicatie ook “slecht”. Onder de 10 microgram: “goede luchtkwaliteit”

Kiest u zelf maar waar het Fake News zit.

Hoe zit het in onze straten?

Terug naar de gedetailleerde info van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). Dat de stikstofdioxideconcentratie gemiddeld hoger is in stedelijk gebied is evident. Maar de VMM zoomt nu ook in op het platteland. Gebruik van kleuren verduidelijkt waar er meer stikstofdioxide is, en in kleinere gemeenten tonen de kaarten waren de metingen “in het rood gaan”. Dat is het geval in “street canyons” (straten die aan beide zijden van de weg omsloten zijn door hoge gebouwen, waar uitlaatgassen meer blijven hangen).

Hierboven het beeld van Knesselare. Onze drie Knesselaarse scholen liggen vlak naast een relatief drukke verkeersas (Kloosterstraat, Urselseweg). Voor onze gemeente situeert het “kwaad” (rode indicatie op de kaart) zich in de “canyon” van de Veldstraat, vooraan in de Hellestraat en de Urselseweg. “Het gaat over schattingen op basis van verkeersintensiteit, gereden snelheid, hoogte van de bebouwing (lucht blijf langer hangen),en algemene info over het wagenpark. En het gaat over jaargemiddelden”, zegt men ons bij VMM.

Bij nader toezien zou het probleem voor onze scholen (groen, geel) dus meevallen (“ok” volgens Europese norm, “niet ok” volgens Greenpeacenormen). Hetzelfde geldt voor de kinderopvang in de Kerkstraat en het sportterrein in de Prinsengoeddreef. Minder ok (zie rood) zou de luchtkwaliteit zijn in de dorpskom, en dan vooral in de Hellestraat en de Veldstraat. Die situatie heeft vanzelfsprekend veel te maken met de verkeersdrukte in de Veldstraat en Hellestraat, een kwestie die hier (vooral dan omwille van gevaarssituatie) al lang als problematisch wordt aanzien. Lees hierover dit artikel, hier eerder verschenen

Een vorig gemeentebestuur heeft dat probleem wat kunnen matigen met eenrichtingsverkeer voor zwaar vervoer. Het huidig bestuur slaagde er niet in om nog een stap verder te gaan (vrachtverkeer vanuit Beernem). Het wordt nu uitkijken wat na de fusie zal gebeuren, eens de werken in Aalter zijn afgerond. Benieuwd of Aalter hier voor Knesselare een vuist zal (kan) maken.

Paniek?

De politici reageerden verveeld op de aanpak van Greenpeace (lagere normen) en de reportage van Pano over roet in de urine van de kinderen. “Ik gruwel daarvan”, aldus Joke Schauwvliege (CD&V), die aanstipte dat de Vlaamse luchtkwaliteit echt wel de goede kant uitgaat. Dat geldt zowel voor stikstofdioxide (99,6 procent van de Vlamingen woont in een gebied dat voldoet aan de doelstellingen) als voor fijn stof (100 procent ok) en roet.

“Meer paniek om minder vuiligheid”, schreef zelfs De Morgen. Rot vlees, plastic in de flessen, roet in de houtkachel, pesticiden in het kraantjeswater, het houdt maar niet op. Rond de eeuwwisseling hadden we al de kwiktongen, de dolle koeien, de klauwzeerepidemie, de dioxinekippen… Kort na de uitzending relativeerden sommige wetenschappers het Greenpeace-alarm. “Het aandeel roet in de lucht (die andere parameter) ligt vandaag 40 procent lager dan tien jaar geleden”, vermeldt De Morgen. Worden incidenten door de massamedia meteen uitvergroot? “De wereld is juist veiliger geworden. Alle risico’s uitschakelen is een mooi streven, maar ook utopisch”, aldus de Gentse toxicoloog Colin Janssen.

En u?

Het debat is niet afgerond. Misschien worden we nog wat wijzer als in oktober de resultaten bekend worden van het grootste burgeronderzoek naar luchtkwaliteit door Universiteit Antwerpen, de Vlaamse Milieumaatschappij en De Standaard. Men zocht 20.000 CurieuzeNeuzen om in hun straat de luchtkwaliteit te meten. Er schreven zich 52.000 kandidaten in. Dat bewijst dat de belangstelling groot is. Mocht u hebben deelgenomen, zijn we benieuwd naar uw resultaten…

WILT U KNESSELAARS NIEUWS OP DE VOET VOLGEN?

DEZE BLOG VOLGEN IS MAKKELIJK. NOTEER UW EMAILADRES IN HET PASSENDE VAKJE RECHTS NAAST OF ONDER DIT ARTIKEL EN DRUK ENTER. ZO BENT U ALTIJD METEEN MEE