Een rustige plek voor een goede wandeling hoef je niet altijd ver te zoeken. Dat kan ook in de groene hoeken van Knesselare. Uilenspiegel (1980-1986) deed destijds een aantal mooie wandelsuggesties. Hieronder aflevering 1/4. U kunt zelf testen of er in veertig jaar veel is veranderd. Onderaan een prentenbak van Paul over dit gebied. Morgen wandeling 2.

In Knesselare zijn er heus nog wel landelijke wegen, waar het goed toeven is. We zullen er mekaar geen builen lopen.

Draai maar eens mee in alle windrichtingen: Lijsterhoek, Schapersbossen, Westvoorde, de Dries, Stekelhoek, de omgeving van de Vaart, de Malsem, de Hellemeersen. En net de grens over: Papinglo, het dak van de wereld (Adegem), Ursel, Wessegem, Maria-Aalter en Ruiselede, Beernem en Sint-Joris, Burkel. Er zijn er die het met minder moeten doen.

Allemaal verlaten hoekjes waar de natuur nog overheerst, zo lezen we in de inleiding van een aantal wandelsuggesties in het Knesselaarse blad Uilenspiegel. De suggesties zijn vandaag nog verrassend actueel. De reeks werd samengesteld door Renaat De Blaere, mede op basis van een aantal natuurtips die hij voor Uilenspiegel kreeg van de toenmalige milieuvereniging ‘De Vliebedde’ en enkele bijhorende historische toelichting uit de werken over Knesselare van inspecteur Alfons Ryserhove.

Hieronder de eerste van de routes die u de mogelijks kunnen inspireren. Ze start  aan “den boom” halfweg de Hoekestraat, vroeger een van de meest idyllische plekjes van de gemeente (zie foto hierboven). Maar dat kan ook elders.

Vertrek aan wat men in de volksmond noemt ‘Den Hoek’ (kruispunt Langedonk-Hoekestraat). Op het pleintje herinnert een mooie woning – rechts op de foto bovenaan – aan de hier al in 1749 vermelde herberg ‘De Gouden Leeuw’ (kaart, 1). Aan de overkant van de straat lag herberg de Houckestraete, later Billard Estaminet.

Hier starten we noordwaarts, richting dorpskom. Niet voor lang, want je slaat de eerste straat rechts in: de Kneukelstraat (kneuk = waar gewrichten samenkomen = waar straten samenkomen). Na zowat 50 meter passeer je de Berdelenbuisbeek (2), die ontspringt op het dorp, nabij de kerk, en uitmondt in het kanaal (vroeger in de Zuidleie, nadien de Vaart). De naam Berdelenbuisbeek wijst op “de vele houten bruggetjes die hier vroeger over deze beek moeten hebben gelegen”, zo lezen we in Uilenspiegel. Deze beek zou volgens sommige bronnen ook gebruikt zijn om het vlas te roten.

Tweehonderd meter verderop beland je al in het volle groen en links in de verte merk je het Wiedauwbosje (3), zo genoemd naar de aldaar groeiende wiedauw (wilgentenen). Boeren vlochten er hun botermanden mee. Een kronkelende weg voert ons naar de Stekelhoek, waar we rechtsaf gaan, richting Buntelare. Op de hoek, rechtover het kapelletje staat nog een van de oudste gebouwen van Knesselare, een hoevegebouw (schuur) gebouwd in het jaar van de Belgische Revolutie (1830).

In het panorama nog her en de typische tronken die het landschap omringen. Knesselare ligt niet voor niets in het Houtland. Tronken of wilgen trekken het land droog en beschutten de gewassen tegen barre weersomstandigheden. Goed voor de oogst.

Zo belanden we in de wijk Buntelare. In oude documenten spreekt men van ‘Banclare’, wat zou verwijzen naar bank, vierschaar in een open plek in bebost gebied. Over de betekenis van een laar/lare zijn de meningen verdeeld: een open plek in een bos of een moerassig gebied. , al dan niet begroeid met waterziek bos (Devos 1991: 7). Het toponymisch bestanddeel lare duikt op in tal van gemeentenamen. Zo ook in Knesselare, Buntelare, Mispelare e.a. Deze straat vormt over een behoorlijke afstand de grens tussen Aalter en Knesselare en verbond de Aalterseweg met de Zuidleie.

Rechtover de kapel lag vroeger het café ‘Den stalen anker’. Een café met bolten, hoe kon het ook anders. De cafénaam zou kunnen verwijzen naar de vaart die iets verderop ligt. De kapel werd na de oorlog door de buurtbewoners gebouwd uit dankbaarheid voor het feit dat er in de omgeving geen burgerslachtoffers waren gevallen” (info: Arsène Busschaert).

Een eind verderop verderop duiken we de Ameldonkdreef in. Eén van de vele mini-straatjes in Knesselare. De plaatsnaam ‘donk’ duidt op een hoger gelegen plaats in een moerassig gebied. Terug even naar Uilenspiegel anno 1980 … “Het moet al erg fout gaan als je hier niet gevat wordt door tal van vogelgeluiden, zo klonk het toen. Zwarte kraaien, de roek (lijkt op kraai, maar heeft witte bek), de kievit (zwarte vogel met kuif,  witte buik en onregelmatige vlucht), lijsters, koperwieken (met rode vlek onder de vleugel), de kramsvogel, de merel, meeuwen en eventueel een wulp (vogel met kromme naar beneden gebogen bek).” Benieuwd naar wat er vandaag nog vliegt?

Uilenspiegel schreef veertig jaar geleden nog over een sluikstort op het einde van de Ameldonkdreef (5). “Het valt de betreuren dat na de opruimactie van de Knesselaarse milieuvereniging Vliebedde van vorig jaar, nog steeds dergelijke sluikstortplaatsen te zien zijn”, zo luidde het in 1980. Vandaag staan er op het einde van het straatje nog wat koterijtjes. We gaan NIET helemaal tot het einde, maar slaan daar, bijna aan het einde van de Ameldonkstraat linksaf. Je moet wat uitkijken, maar je komt er al uit bij de Berdelenbuisbeek (6). Veertig jaar geleden was die beek behoorlijk vervuild. En nu?

Dat wegeltje komt uit op de Leendreef. Eén van die half verborgen en doodlopende Knesselaarse straatjes. Die weg liep volgens bronnen uit de jaren 1400 naar vijf lenen (pachtgronden) van de heren van het Land van de Woestijne.

We blijven rechts gaan en belanden zo terug in de Hoekestraat. Die verbindt de Zuidleie/Het kanaal/De vaart (en verderop Tielt) via Knesselare en Maldegem met Aardenburg. Vroeger noemde die weg de Harinkweg of Haringstraat, een tijd lang ook de Maldegemsche weg. In Aardenburg werd destijds de bij de bevolking populaire haring en andere vis voor het binnenland opgehaald. (goed om eten: de brug over het kanaal of  “de vaart” kwam er maar in 1899). Daar passeren kon alleen via een pont.

Maar wij gaan aan de Hoekestraat rechtsaf, niet op het fietspad, maar best aan de overkant van de straat. Voor de petite histoire: aan de overkant ligt het kleinste straatje van Kneselare, de Molenweg. De doorgang, zoals die er eertijds was richting Sint-Joris is er niet meer. Onderweg naar de startplaats overleven de laatste restanten van onze mooiste oude hoeven. (7 en 8). Een einde verderop bereiken we het startpunt van dit eerste en kortste Uilenpad.