Vaderdag vieren is al bij al een vrij recent gebruik. In dit artikel – een tussendoortje – een aantal pittige tekeningen en wat info over een gebruik dat zo’n 110 jaar geleden zou zijn ontstaan (alhoewel). toen de Amerikaanse mevrouw Sonora Smart Dodd haar zorgende vader wou eren.
Het vaderdagfeest is alleszins een vrij recent gebeuren. In het blad ’t Getrouwe Maldeghem, dat tot midden de jaren 1940 bestond en waarvan de archieven werden gedigitaliseerd, komen de woorden vaderdag en moederdag niet één keer voor. Ze zijn dus pas in de tweede helft van vorige eeuw bij ons opgedoken.
Uit archeologisch onderzoek blijkt dat Vaderdag geen nieuw fenomeen is. Volgens sommigen kunnen we Vaderdag zelfs herleiden tot de ruïnes van Babylon. Zo is een antiek Babylonisch kleitablet van zo’n 4000 jaar oud ontdekt, waarop Elmesu, een plichtsgetrouwe jongeman een vaderdagbericht heeft gekerfd. Hierin wenste hij zijn Babylonische vader een gezond en lang leven toe. Volgens wetenschappers wijst de ontdekking wel op een vroege eerbetuiging aan vaders.
Terug naar mevrouw Sonora Dodd (1909). Zij heeft op z’n minst het Vaderdaggebruik in veel ruimere kring ingang doen vinden. Haar vader was een veteraan uit de Amerikaanse burgeroorlog, die weduwnaar was geworden, nadat zijn vrouw in het kraambed bij de geboorte van haar zesde kind was gestorven. Toen Sonora volwassen geworden was, wilde ze de kracht en het doorzettingsvermogen van haar zorgende vader onder de aandacht brengen. Zij was hiervoor geïnspireerd door Anna Jarvis, die een jaar eerder Moederdag had gelanceerd. De eerste Vaderdag vond toen plaats op 19 juni 1910 in Spokane in de staat Washington. President Calvin Coolidge probeerde in 1924 het idee om overal vaderdag te vieren door te duwen, maar dat lukte niet en Vaderdag werd pas officieel erkend in 1972 (toen Richard Nixon president was).
Andere bronnen situeren de eerste Vaderdag evenwel al in juli 1908, toen een groep van 361 mannen/vaders uit West Virginia werden gevierd. Het verhaal gaat dat ze in december 1907 allen om zijn gekomen bij een mijnexplosie. Grace Golden Clayton, een vrouw uit de gemeenschap, ontroerd door zoveel verwoeste gezinnen en de meer dan duizend kinderen die hun vader hadden verloren, zou het idee hebben gelanceerd om een dienst te organiseren om de mannen te eren. Sinds 5 juli 1908 viert men in Clayton’s plaatselijke methodistenkerk Vaderdag.
Nog even terug naar De Standaard, 20 jaar geleden. Daar maakte Hein Debelder zich vrolijk over al die commerciële feesten die de moderne mens werden ingelepeld. Hij mijmert over zijn jonge jaren: “In die vroege jaren had ik het al druk genoeg met het verwerken van het feit dat de Heilige Moederdag onstuitbaar geruild werd tegen de heidense tweede zondag van mei. Valentijn, die kon ik er echt niet meer bij hebben. Er was immers ook nog de innerlijke commotie in verband met Vaderdag. De Heilige Jozef zag zijn positie op 19 maart totaal ondergraven worden, ten voordele van een zondag in de zomer, als meer vertier mogelijk is”. Slimme kerels, die commerçanten, dat wel. Veel plezier met deze her en der bijeengeplukte “cartoonbak”